داده پردازی آرین سیستم | نرم افزار ERP | Automation | BPMS
عضویت در خبرنامه

مدیریت زنجیره تامین scm + لجستیک چیست ؟ pdf | مقاله زنجیره تامین

اصول مدیریت زنجیره تامین SCM

زنجیره تامین مثل یک خط تولید طولانی است که از ابتدا تا انتهای ساخت و ارسال یک محصول کشیده شده است. تصور کنید یک خودروی جدید می‌خرید؛ از جایی که آهن و پلاستیک برای ساخت آن تهیه می‌شود تا وقتی که کلید ماشین را تحویل می‌گیرید، یک مسیر طولانی طی می‌شود. به این مسیر، زنجیره تامین می‌گویند.
در این مقاله به معرفی 6 مدل زنجیره تامین، اصول مدیریت زنجیره تامین، فرآیندها و چند نمونه مدیریت زنجیره تامین و…. می‌پردازیم.

مدیریت زنجیره تامین چه کمکی به سازمان‌ها می‌کند؟ یکی از مهم‌­ترین عواملی که باعث موفقیت شرکت­‌های بزرگ در کسب و کار می­‌شود، مدیریت تامین است؛ این مدیریت دارای فرآیندها و استراتژی‌های اصولی می‌باشد که برای نتیجه دادن آن، باید از فرآیندها به صورت اصولی استفاده کرد.

در مقاله پیش رو قصد داریم اصول زنجیره تامین را به صورت کامل و جامع توضیح دهیم تا بتوانید برای گسترش و تصمیمات سازمان از این مراحل و فرآیندها استفاده نمایید، ناگفته نماند که اصول زنجیره تامین سرعت عملکرد سازمان را بهبود می‌بخشد.

خواندن مقاله مدیریت زنجیره تامین را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مدیران مالی
حسابداران
کمک حسابداران
کارشناسان فروش

زنجیره تامین یعنی چه؟

بحث را با این سوال آغاز می‌­کنیم که زنجیره تامین چیست؟ زنجیره تامین یا همان (Supply Chain) عبارت است از فعالیت‌هایی که برای تبدیل مواد اولیه به محصول نهایی و رسیدن محصول به دست مشتری انجام می‌شود.

زنجیره تامین شامل تولید‌کنندگان، توزیع کنندگان و فروشندگان می‌باشد که در جهت افزایش رضایت مندی مشتری با همدیگر قدم برمی‌دارند.

زنجیره تامین چه مراحلی دارد؟

زنجیره تامین دارای مراحلی می باشد که ممکن است در مدل‌های مختلف این زنجیره متفاوت باشد، ولی مراحلی که در اغلب زنجیره‌­های تامین وجود دارند را در تصویر زیر نمایش داده‌ایم که می‌توانید از این مراحل در سازمان خود استفاده کنید.

مراحل اصول مدیریت زنجیره تامین

5 مرحله مهم و اساسی مدیریت تامین در سازمان‌ها

6 مدل زنجیره تامین

بعد از آگاهی از مراحل زنجیره تامین، باید با مدل‌های آن نیز آشنا شوید؛ برای زنجیره تامین مدل‌های مختلفی وجود دارد که سازمان‌ها می‌توانند برای مدیریت تامین کسب و کار خود از آن‌ها استفاده نمایند و به طور کلی 6 مدل زنجیره تامین وجود دارد که در تصویر زیر آن‌ها را نام برده‌ایم.

مدل های مدیریت زنجیره تامین

آشنایی با 6 مدل زنجیره تامین که با آن‌ها سروکار داریم

در تصویر فوق فقط نام مراحل زنجیره تامین بیان شده بود؛ اما در ادامه مطالب قصد داریم، توضیحات هر یک از مدل‌های زنجیره تامین را نیز شرح دهیم تا به صورت کامل با این مباحث آشنا شوید.

1. مدل جریان پیوسته

اولین مدل از مدل‌های زنجیره تامین جریان پیوسته می‌باشد؛ این مدل از زنجیره تامین در بازارهای با تقاضای بالا ثبات ایجاد می‌کند و برای تولیدکنندگانی که یک محصول را به طور مکرر و با تغییرات ناچیز تولید می­‌کنند، مناسب می‌باشد.

2. مدل زنجیره سریع

مدل زنجیره سریع، همانطور که از نامش پیداست بر گردش سریع یک محصول تاکید دارد، با استفاده از این مدل، سازمان­‌ها ضمن تولید سریع کالا­ها، اطمینان دارند که قبل از این‌که روند سرمایه گذاری پایان یابد، محصول به طور کامل فروخته خواهد شد.

مدل زنجیره سریع، برای تولید کنندگانی مناسب است که محصولات تولید شده آن‌ها، عمر کوتاهی دارند.

3. مدل زنجیره کارآمد

مدل زنجیره کارآمد یکی از انواع مدل‌های مدیریت تامین می­‌باشد که بر پیش ‌بینی تولید تکیه می­‌کند تا از ماشین­ آلات و تجهیزات به درستی و به بهترین شکل استفاده شود؛ مدل کارآمد بیشتر در صنایع رقابتی کاربرد دارد و سازمان‌­ها تلاش می­‌کنند با استفاده از این مدل، مزیتی رقابتی به دست آورند.

4. مدل چابک

اولویت مدل چابک، انعطاف پذیری است و برخی از شرکت­‌ها ممکن است در فرآیند کسب و کار، نیازهای مختلف و یا تقاضا­های غیر قابل پیش بینی داشته باشند، لذا باید همیشه آماده باشند تا براساس نیاز خود حرکت کنند و چنین شرکت‌هایی می‌­توانند از مدل چابک زنجیره تامین استفاده کنند.

5. مدل پیکربندی سفارشی

مدل پیکربندی سفارشی، یکی دیگر از انواع مدل‌های زنجیره تامین می‌­باشد، مدل پیکربندی در شرکت‌هایی که باید پیکربندی فرآیندها در مونتاژ و تولید را برای برطرف کردن نیازهای کسب و کار خود سفارشی کنند، مورد استفاده قرار می­‌گیرد و مدل سفارشی، ترکیبی از دو مدل چابک و مدل جریان پیوسته است.

6. مدل انعطاف پذیر

انعطاف پذیر به این مفهوم است که تولید می‌تواند بسته به تقاضا، کاهش و یا افزایش داشته باشد؛ مثلا برخی از شرکت‌ها در فصل‌های مختلف تقاضا­های متفاوتی دارند، لذا در زمان اوج مصرف که تقاضا بالاتر است، میزان تولید افزایش و در مواقعی که نیاز به حجم تولید کمتر باشد، میزان تولید کاهش می­‌یابد.

آشنایی با مدیریت زنجیره تامین

در ابتدا به این سوال پاسخ می­‌دهیم که مدیریت زنجیره تامین چیست؟ زنجیره تامین (Supply Chain Management) که به اختصار (SCM) نامیده می­‌شود، عبارت است از فرآیند نظارت بر تولید کالا و ارائه خدمات که شامل خرید مواد اولیه تا ارسال محصول نهایی به مشتری می باشد.

به عبارت دیگر مدیریت زنجیره تامین، یک زنجیره است که در آن همه عوامل تولید از جمله تولید کننده، توزیع کننده و همه اعضا با همدیگر همکاری می­‌کنند تا محصول یا خدمت مورد نیاز مشتری را به بازار عرضه کنند.

از جمله اهداف مدیریت زنجیره تامین، می­‌توان به افزایش سرعت انجام کارها، کاهش هزینه­‌ها و افزایش میزان سود کسب و کارها و رعایت اصول مشتری مداری، اشاره کرد.

مدیریت زنجیره تامین از چه اجزایی تشکیل شده است؟

زمانی که از یک مفهوم مهم و اساسی صحبت می‌کنیم، دوست داریم بدانیم که آن مفهوم از چه مراحل و اجزایی ساخته شده است تا بتوانیم در مدیریت ارتباط با مشتری قدم‌های اثربخش‌تری برداریم، در تصویر زیر اجزای مدیریت تامین را توضیح داده‌ایم تا با این مفهوم کاملا آشنا شوید.

اجزای اصول مدیریت زنجیره تامین

اجزای اصول زنجیره تامین در یک سازمان

به صورت کلی با اجزای مدیریت زنجیره در سازمان‌ها آشنا شدید، در ادامه تمامی اجزا را توضیح خواهیم داد تا با آگاهی کامل و جامعی نسبت به مدیریت سازمان خود قدم بردارید.

  • برنامه ریزی: برنامه ریزی با نرم افزارهای erp، یکی از بخش‌های اصلی SCM می‌باشد که به معنی برنامه ریزی و مدیریت شرکت برای تامین منابع لازم جهت تولید کالا و برطرف کردن تقاضای مشتریان است؛ اما سوال است بهترین سیستم‌ erp چیست؟
  • منابع: وظیفه بخش منابع این است که برای محصولات و خدمات، تامین کنندگان مناسب انتخاب کنند.
  • ساخت: در مرحله سوم یعنی مرحله ساخت، برنامه ریزی‌های لازم برای تولید، بسته بندی و آماده سازی محصول برای ارسال به مشتری انجام می­‌گیرد.
  • توزیع: در بخش توزیع، سفارشات مشتریان به مرحله نهایی می‌رسد و مواردی از قبیل زمان ارسال و تحویل محصول به مشتری هماهنگ سازی می‌شود.
  • پشتیبانی و ارجاع: بخش پشتیبانی، ترخیص کالا و ارجاع، به جهت کالاهای مرجوعی از طرف مشتریان و برطرف کردن ایرادات کالاها ایجاد شده است.

دلایل اهمیت مدیریت زنجیره تامین

همانطور که گفته شد مدیریت زنجیره تامین، مزایای بسیار زیادی در سیستم اتوماسیون اداری کسب و کارها دارد و باعث بهبود عملکرد کسب و کار می‌­شود، از دلایل مهم اهمیت و کاربرد مدیریت تامین می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

ردیف دلایل اهمیت زنجیره تامین
1 آمادگی استراتژیکی بهتر برای مدیریت کسب و کار در فضای رقابتی با استفاده از مدیریت تامین خوب و همسو با فرآیندهای کسب و کار
2 تحویل سریع و سالم محصولات به مشتری و در نتیجه جلب رضایت مشتری و در نهایت میزان فروش بالای شرکت با استفاده از مدیریت تامین موثر
3 کاهش هزینه‌ها و افزایش کارآمدی کسب و کار
4 برقراری روابط کاری قوی مدیران با تامین کننده
5 ایجاد هماهنگی میان تولید، انبار و روش‌های حمل با استفاده از مدیریت زنجیره کامل
6 عملکرد بهتر تامین کنندگان با به کارگیری مدیریت زنجیره تامین موثر
7 افزایش رقابت بین شرکت‌ها با مدیریت زنجیره تامین کامل

اصول مدیریت زنجیره تامین

مدیریت زنجیره برای آن‌که عملکرد و بررسی درستی نسبت به مسائل سازمان داشته باشد، باید براساس یکسری اصول و قوانین قدم بردارد، در تصویر زیر اصول مدیریت تامین را به صورت کامل بیان نموده‌ایم.

اصول مدیریت زنجیره تامین به زبان ساده

4 اصل اساسی برای مدیریت تامین در سازمان‌ها

با 4 اصل زنجیره تامین برای مدیریت و نظارت سازمان، آشنا شدید، اما باید با جزئیات بیشتری تسلط داشته باشید تا اشتباهی رخ ندهد:

        1. تطبیق دادن استراتژی‌ زنجیره تامین با نیازها و خواسته های مشتریان: استراتژی مدیریت زنجیره تامین، باید به گونه‌ای باشد که مشتریان را بر طبق نیازهایشان به گروه‌های مختلف تقسیم بندی نماید و نیاز هر گروه را در زمان مدیریت زنجیره در نظر بگیرد، این کار می‌تواند در افزایش حجم فروش و بالا بردن نرخ سود موثر باشد.
        2. تنظیم کردن شبکه لجستیک مشتریان: قدم بعدی در مدیریت زنجیره تامین، طراحی شبکه لجستیک می‌باشد. لجستیک، فرآیند برنامه ریزی، طراحی و اجرای ذخیره سازی و جابجایی کالاها در زنجیره تامین با حداقل هزینه می­‌باشد.
        3. جداسازی محصولات بر طبق درخواست مشتری: براساس اصل سوم، شرکت­‌ها محصولات را بر طبق درخواست مشتریان تفکیک می‌­کنند. این روش باعث می­‌شود در محصولات، تنوع ایجاد گردد و باعث افزایش رشد تولید گردد.
        4. برون سپاری استراتژیک: به منظور کاهش هزینه‌های سازمان، می‌­توان از برون سپاری استراتژیک در فرآیند مدیریت زنجیره تامین استفاده کرد، بدین صورت که برخی وظایف شرکت را به بخش‌های بیرونی شرکت واگذار کرد.
      نکته
      در انجام برون سپاری، باید دقت کرد که وظایف اصلی شرکت به شرکت‌های بیرونی واگذار نگردد.

      اصلی‌ترین فرآیندهای مدیریت زنجیره

      مدیریت تامین دارای سه فرآیند اصلی و مهم می‌باشد که در زمان مدیریت زنجیره باید به آن‌ها توجه گردد، درباره نرم افزار bpms رایگان چه اطلاعاتی دارید؟ سه فرآیند اصلی مدیریت زنجیره را در تصویر زیر نام برده‌ایم.

      فرآیندهای مدیریت زنجیره تامین

      فرآیندهایی که در مدیریت زنجیره نقش دارند

          • مدیریت اطلاعات: از آن جایی که اطلاعات، در سازمان­‌ها نقش بسیار مهمی دارند، لذا مدیریت مناسب اطلاعات، باعث افزایش دقت، کیفیت و سرعت تصمیم گیری خواهد شد.
          • مدیریت لجستیک: بخش لجستیک شامل طراحی، اجرا و نظارت بر ذخیره سازی و جابجایی کالاها از مرحله تهیه مواد اولیه تا ارائه محصول نهایی می‌­باشد.
      نکته
      با وجود شباهت‌­های زیاد بین لجستیک و مدیریت زنجیره تامین، تفاوت‌های مهمی بین دو روش وجود دارد. تفاوت مدیریت زنجیره تامین و لجستیک در این است که لجستیک بخشی از مدیریت زنجیره تامین است که بر ذخیره سازی و جابجایی اقلام در زنجیره تامین با هدف رسیدن کالا و خدمات به دست مشتری در زمان مناسب و با حداقل هزینه، تمرکز دارد.
          • مدیریت روابط: برای کسب موفقیت در سازمان، اعتماد و روابط صحیح بین شرکا، از مهم‌ترین عوامل می‌باشد، لذا مدیریت روابط یکی از مهم‌ترین بخش‌های مدیریت تامین است.

      آشنایی با چند نمونه مدیریت زنجیره تامین

      مدیریت زنجیره تامین بر اساس نوع محصول و مشتری ممکن است در شرکت‌های مختلف متفاوت باشد، برای درک بهتر این موضوع، در ادامه به چند نمونه از مدیریت زنجیره اشاره شده است.

          • سوپرمارکت: یکی از مکان‌هایی که از فرآیند مدیریت زنجیره استفاده می‌کند، سوپرمارکت‌ها می‌باشند. مراحل زنجیره تامین سوپرمارکت­‌ها به 3 شکل انجام می‌شود که شامل موارد زیر هستند:
          1. تصمیم گیری برای انتقال کالاها به انبار بر اساس نیاز و تقاضای مشتریان و نظارت مدیریت زنجیره تامین بر تقاضای مشتریان انجام می‌شود.
          2. تعیین اقلامی که باید از انبار مرکزی، بر اساس موجودی و پیش‌بینی فروش توسط مدیران زنجیره تامین کالا، به سوپرمارکت­‌ها انتقال یابند.
          3. پخش کالاها از انبار قفسه‌های فروشگاه بر اساس پیش‌بینی فروش محصول، توسط مدیران بر طبق داده‌های فعلی و گذشته صورت می‌گیرد. درباره اصول انبارداری چه اطلاعاتی دارید؟
          • فروشگاه اینترنتی آمازون: فروشگاه آمازون یک نمونه دیگر از مدیریت تامین می­‌باشد. این شرکت، هزینه‌های تامین را به حداقل رسانیده است، لذا یک الگوی خوب برای مدیریت زنجیره است.

      نتیجه گیری

      مدیریت زنجیره تامین SCM یکی از موضوعات مهم در کسب و کارها می­‌باشد. انجام مدیریت تامین کامل و موثر در سازمان‌ها، می­‌تواند در دستیابی به برخی از اهداف تجاری شرکت‌ها و همچنین کاهش هزینه‌ها و بالا بردن حاشیه سود سازمان‌ها موثر باشد.

      از آنجایی که یک زنجیره تامین موثر و قوی می‌تواند باعث شود که در کسب و کار خود رشد کنید، لذا آشنایی با زنجیره تامین و اصول مدیریت تامین، می‌­تواند برای سازمان‌ها بسیار مفید باشد. در پایان مقاله، هرگونه سوال یا پیشنهاد خود را در قسمت دیدگاه با ما مطرح کنید.

2 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

میخواهید به بحث بپیوندید؟
در صورتی که سوالی ندارید به دیگران کمک کنید تا مشکلشان حل شود!

  1. سپیده
    6 دسامبر 2017 ساعت 20:59

    باسلام وعرض ادب
    بابت آپلودها کمال تشکررا دارم واقعا عالی بودند اشاعه ی علم بدون هیچ هزینه متاسفانه در ایران از بین میرود
    سپاسگزارم بابت این مطالب حتما استفاده خواهم کرد ودر اختیار دیگران قرار خواهم داد

  2. معصومه خامسی
    15 آوریل 2017 ساعت 12:11

    مطالب بسیار ارزنده و مطلوب بود . در خصوص بازاریابی جهانی و مدیریت بازار شناسی جهانی چنانچه مقدور هست ومطلبی داشتید ، برای بنده ارسال بفرمایید . با تشکر فراوان
    masomeh_khamesi@yahoo.com