منظومه اصطلاحات مدیریت

برنامه ریزی منابع سازمان یا Enterprise Resource Planning

برنامه ریزی منابع سازمان ERP مخفف واژه‌ی Enterprise Resource Planning می‌باشد که به معنای یک طیف وسیع و گسترده‌ای از مجموع فعالیت‌های سازمان است که موجب می‌شود عملکرد سازمان بهبود یابد.

برنامه ریزی منابع سازمان تمامی اطلاعات، داده‌ها و فرآیندهای یک سازمان را در یک سیستم نرم افزاری به طور منظم و دقیق جمع آوری نموده و مدیریت می‌کند.

کاربرد ERP تنها در یک بخش نمایان نمی‌شود و شامل بخش‌های فروش، تامین، کیفیت، تولید، لجستیک، انبار، قیمت تمام شده، منابع انسانی و نگهداری و تعمیرات می‌باشد.

منابع سازمانی

در سیستم ERP در خصوص برنامه‌ریزی منابع سازمان سخن می‌گوییم؛ اما منظور از منابع سازمانی چیست؟ چه زمینه‌هایی را دقیقا باید در نرم افزار erp برنامه‌ریزی کنیم؟

در حقیقت منابع سازمانی شامل تمامی دارایی‌ها، توانمندی‌ها، فرآیندهای سازمانی، ویژگی بنگاه‌ها، دانش و اطلاعات است که تحت کنترل بنگاه اقتصادی و سازمان قرار دارد که موجب بهبود عملکرد و افزایش کارآیی می‌شود.

مدیریت و کنترل موجودی انبار

یکی از فرآیندهایی که در تمامی سازمان‌های کوچک متوسط و بزرگ اهمیت بالایی دارد، مدیریت و کنترل موجودی انبار است و این فرآیندها در سازمان توسط انباردار و یا مدیر فروش جهت نگهداری و تعمیرات انجام می‌شود.

گاهی در مدیریت و کنترل موجودی انبار که امروزه با نرم افزار انبارداری انجام می‌شود؛ علاوه بر تعداد موجود باید تاریخ انقضا و تاریخ تولید نیز مورد بررسی قرار گیرد، تا سازمان دچار ضرر و زیان نشود.

مدیریت و کنترل موجودی انبار باتوجه اصول انبارداری به شیوه‌های مختلفی انجام می‌شود که شامل موارد داخل جدول می‌باشد:

TCP/IP

یکی از اصطلاحات سیستم erp، مجموعه پروتکل اینترنت (Internet Protocol Suite) می‌باشد که به شکل مخفف TCP/IP شناخته شده است؛ شامل مجموعه‌ای از پروتکل‌های ارتباطی است که در اینترنت و شبکه های کامپیوتری استفاده می‌شود.

امروزه پروتکل های اساسی که در پروتکل اینترنت قرار دارد؛ شامل پروتکل کنترل انتقال (TCP)، پروتکل اینترنت (IP) و در نهایت پروتکل داده نگار کاربر (UDP) است که در جهت مدیریت فرآیندها استفاده می‌شود، موارد ذکر شده تعیین می کنند که اطلاعات و دیتاها چگونه بسته بندی، آدرس دهی، منتقل و مسیریابی شوند.

BI

هوش تجاری یا هوش کسب و کار (Business Intelligence) که مخفف آن BI می‌باشد، مجموعه‌ای از اطلاعات است که با استفاده و کمک ابزارهایی خاص، ارزش قابل توجهی را برای سازمان ایجاد می‌کند.

در واقع نرم افزار هوش تجاری BI اطلاعات داده ها را به مزیت رقابتی برای یک سازمان تبدیل می‌کند و به طور کلی هوش تجاری، زیر مجموعه سیستم‌های اطلاعاتی در فناوری اطلاعات به شمار می‌آید.

MIS

سیستم MIS که مخفف واژه‌ی (Management Information System) می‌باشد، به معنای سیستم اطلاعات مدیریت است.

سیستم اطلاعات مدیریت یکی از انواع سیستم‌های اطلاعاتی ERP ابری به شمار می‌آید، که کار جمع آوری کنترل و پالایش اطلاعات و داده‌های مورد نیاز یک سازمان را بر عهده دارد؛ همچنین با توجه به شیوه مناسب هر سازمان، اطلاعاتی که پالایش شده است را در جهت تصمیم، برنامه نامه‌ریزی و  کنترل و مدیریت فرآیندها اعمال می‌کند.

DSS

یکی از اصطلاحات مهم برنامه ریزی منابع سازمان یا همان سیستم erp عبارت DSS مخفف (Decision Support System) به معنی سیستم پشتیبانی تصمیم است، سیستم پشتیبانی تصمیم یا DSS یک برنامه نرم افزاری کامپیوتر می‌باشد که به منظور بهبود تصمیم گیری‌های یک شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سازمان‌های بزرگ می‌توانند با کمک سیستم پشتیبانی تصمیم، حجم زیادی از اطلاعات و داده‌ها را تجزیه و تحلیل می‌کند و تصمیمات مفید و موثری را در راستای بهبود فرآیندها ارائه می‌دهند.

Enterprise

عبارت Enterprise به معنای یک شبکه سازمانی ارتباطات شرکت‌ها می‌باشد که به اتصال رایانه‌ها و دستگاه‌های مرتبط در بخش‌ها و شبکه‌های گروه کاری کمک می‌کند.

شبکه Enterprise بینش و دسترسی به اطلاعات داده‌ها را آسان و تسهیل می‌کند و همچنین پروتکل‌های ارتباطی را کاهش و قابلیت همکاری سازمان را ارتقا می‌دهد؛ شبکه سازمانی Enterprise با کمک سیستم‌های ERP اطلاعات داخلی و خارجی شرکت‌ها و سازمان‌ها را بهبود و مدیریت می‌کند.

TPS

اصطلاح Transaction Processing System که به صورت مخفف شده‌ی TPS شناخته شده است، به معنای سامانه پردازش تراکنش است؛ این سیستم یک فناوری اطلاعات می‌باشد که داده‌ها را در مسیر فعالیت‌ها و عملیات‌های سازمان گردآوری و تحلیل می‌کند.

سامانه پردازش تراکنش در حوزه مدیریت فناوری اطلاعات کاربرد و کارکرد مطرحی دارد و در تعریف کلی سیستم پردازش تراکنش سومین لایه از مدل عمومی سیستم اطلاعات مدیریت سیستم ERP به شمار می‌آید که این سیستم عهده‌دار پردازش‌های روتین سازمان و نرم افزار ERP می‌باشد و بر داده‌ها و اطلاعات مربوط به امور سازمان تاکید می‌کند.

MRP

عبارت MRP مخفف واژه‌ی (Material Requirements Planning) می‌باشد که به معنای برنامه‌ریزی نیازمندی‌های مواد است و سیستم MRP یک راه حل نرم‌ افزاری به شمار می‌آید که به تولیدکنندگان کمک می‌کند تا مواد مورد نیاز خود را دقیق‌تر محاسبه و اندازه‌گیری کنند.

MRP کم‌ترین مقدار اجزای اصلی سیستم سازمان را در بر می‌گیرد؛ سیستم‌های MRP معمولاً به کاربر اجازه می‌دهند تا ذخایر مواد را مدیریت کرده، برنامه‌های تولید را بر اساس زمانبندی تولید تامین کنندگان ایجاد کنند و سطح موجودی کاهش و رویه‌های خرید را بهبود بخشند.

MRP II

برنامه ریزی منابع تولید MRP II یک سیستم اطلاعاتی یکپارچه و منسجم می‌باشد که توسط مشاغل استفاده می‌گردد، به کلام دیگر برنامه‌ریزی منابع تولید از ادغام سیستم‌های اولیه برنامه‌ریزی نیاز مواد (سیستم MRP) و اطلاعات و داده‌های اضافی سازمان مانند نیازهای کارکنان و نیازهای مالی ایجاد و تکامل یافته است.

سیستم برنامه ریزی منابع تولید MRP II برای متمرکز سازی، ادغام و پردازش اطلاعات در سازمان جهت اتخاذ تصمیم‌گیری موثر و مناسب در برنامه‌ریزی حوزه‌های مهندسی، مدیریت موجودی، کنترل هزینه، محاسبه بهای تمام شده کالای فروش رفته در بخش تولید، طراحی و عرضه شده است.

Business to Business) B2B) 

یکی دیگر از اصطلاحات سیستم‌های erp، اصطلاح B2B می‌باشد که مخفف واژه‌ی Business to Business یا همان مدل بنگاه به بنگاه است، مدل بنگاه به بنگاه b2b به معاملاتی اشاره دارد که طرف معامله کسب و کاری، یک کسب و کار و سازمان دیگری است.

B2B در مقابل B2C قرار دارد؛ زیرا در تجارت بنگاه به بنگاه B2B اکثر اوقات دو طرف قرارداد از قدرت مذاکره بالایی برخوردار هستند؛ اما در مدل B2C اغلب معاملات از معیارهای اقتصادی توام با عدم تقارن اطلاعاتی می‌باشد.

Business To Consumer) B2C) 

احتمالا در زمان پیاده سازی برنامه ریزی منابع سازمان اصطلاح B2C را شنیده‌اید! اصطلاح B2C مخفف شکل Business To Consumer می‌باشد که به معنای انجام معاملات بین تولیدکننده و مصرف کننده است.

بنابراین b2c به معاملاتی که میان فروشنده و مصرف کننده انجام می‌شود اشاره دارد.B2C یکی از رایج ترین تجارت هایی می‌باشد که تمامی افراد در زندگی روزمره خود با آن سروکار دارند.

در تجارت B2C تولیدکننده (فروشنده) محصولی را تولید نموده و به مصرف کننده می‌فروشد و سپس با کمک نرم‌افزارها بهای تمام شده کالا فروش رفته را محاسبه می‌کند، که امروزه تمامی فروشگاه‌ها و موسسات بر این پایه تجارت خود را ادامه می‌دهند. تجارت B2C را متداول ترین روش اقتصادی می‌دانند و تعدادی کثیری از افراد از این شیوه استفاده می‌کنند.

ERP II :

در مقالات قبل ERP را به معنای برنامه ریزی منابع سازمانی معرفی کردیم که بر تمامی بخش‌های یک سازمان نظارت و کنترل دارد.

ERP II شکل تکامل یافته‌تر و توسعه یافته تری نسبت به سیستم ERP دارد؛ ERP II از بهترین اتوماسیون اداری و ترکیب اطلاعات، فرآیندها ایجاد شده است که در موسسات تولیدی به منظور ترکیب وظایف، تسریع در برنامه ریزی، اجرا سیستم کنترلی در خصوص مشتریان، فروشندگان و شرکا اجرا و پیاده سازی می‌شود.

SCM (Supply Chain Management)

SCM که مخفف واژه‌ی (Supply Chain Management) می‌باشد، به معنای مدیریت زنجیره تامین است؛ SCM به فرآیندهایی اطلاق می‌شود که سازمان برای تامین مواد اولیه در طی تولید یک محصول و ارائه خدمات به مستریان نیاز دارد.

به بیان دیگر مدیریت زنجیره تامین (SCM) بر طراحی، برنامه ریزی، اجرا و کنترل فعالیت‌های ارزش خالص و مدیریت لجستیک نظارت دارد.

مدیریت زنجیره تامین فعالیت‌های نظم دهی شده درونی و بیرونی یک شرکت را با دید کل‌نگر و مدون سازمان‌ دهی می‌کند و هدف سیستم آن است که موجب بهینه سازی مدیریت فرآیندها شود و هزینه ها را به حداقل و کارآیی را به حداکثر برساند.

عملکرد بهینه

انجام استراتژی‌های مدیریت فرآیند کسب و کار اگر در مسیر تحقق اهداف سازمان پیش برود، موجب بهینه سازی عملکردها و فرآیندهای سازمان می‌شود.

عملکرد بهینه یک شیوه نظام‌مند و نظم دهی شده است که سازمان می‌تواند از بهترین و موثرترین استراتژی‌ها برای کاهش ریسک، افزایش سود و حداکثرسازی کارآیی در سیستم‌های ERP استفاده کند.

یکپارچه سازی اطلاعات

یکی از اصطلاحاتی که در پیاده سازی سیستم‌های ERP وجود دارد، یکپارچه سازی اطلاعات است؛ به بیان دیگر و البته ساده‌تر یکپارچه سازی اطلاعات به مجموعه فرآیندهای اتصال سیستم‌ها، اطلاعات کاربردی و پایگاه‌ داده (پایگاه‌های دیتابیس) مختلف اشاره دارد که به شیوه یکپارچه عمل می‌کند.

هدف از یکپارچه سازی اطلاعات اطمینان یافتن از اشتراک گذاری، استفاده و دسترسی به پایگاه‌های اطلاعاتی در پلتفرم‌های مختلف است.

یکپارچه‌سازی اطلاعات نرم افزار ERP در اشکال ذکر شده در جدول زیر پیاده سازی می‌شود:

مدیریت فرآیندهای کسب و کار

مدیریت فرآیندهای کسب و کار BPM مخفف واژه (Business Process Management) می‌باشد که BPM یکی از اصلی‌ترین مهم‌ترین ارکان استراتژی کسب و کارها به شمار می‌آید.

مدیریت فرآیند کسب و کار از استراتژی‌ هایی تشکیل شده است که به کسب و کار سازمان‌ ها در اتخاذ تصمیمات مهم و حیاتی کمک می‌کند و موجب می‌گردد که هزینه‌ها کاهش یافته و درآمد افزایش یابد.

به طور خلاصه BPM مدیریت فرآیندهای کسب و کار، یک ساختار و رویکرد نرم افزار ERP است که به سازمان‌ها در انجام روند فعالیت‌های موسسه و ارائه خدمات به مشتریان کمک فراوانی می‌کند و به سازمان‌ها در موارد ذکر شده در جدول زیر یاری می‌رساند.