مدیریت کنترل کیفیت و بهره وری

با توجه به رقابت تنگاتنگ سازمان‌ها، بهترین روشی که می‌توانست یک سازمان را از دیگر رقبا و سازمان‌های مشابه متمایز نماید، ارائه محصولات، با کیفیت بالا بود، برای تداوم تجارت، مدیریت کیفیت و بهره وری و همچنین مدیریت کنترل کیفیت از جمله اولین اقدامات است.
زمانی که شما به مشتری، محصول با کیفیت و خدمات فوق العاده ارائه دهید، مشتری سرمایه گذاری خود را بیهوده نمی‌داند؛ در این مقاله قصد داریم، مدیریت کنترل کیفیت و بهره‌برداری را توضیح دهیم و همچنین انواع روش‌های مدیریت کیفیت و بهره وری را آموزش دهیم تا بهتر بتوانید در این مسیر قدم بردارید.

تعریف مدیریت کیفیت و بهره وری

قصد داریم در شروع مقاله تعریف مدیریت کیفیت و بهره وری را ارائه دهیم، در این خصوص تعاریف بسیاری وجود دارد که ما به بیان چند مورد از آن بسنده خواهیم نمود.

واژه‌ی اول یعنی کیفیت به معنای میزان تطابق محصول تولید شده با معیارهای مشخص اعم از انتظارات مشتریان، کارکرد و هزینه‌ای که سازمان برای تولید آن مصرف نموده می‌باشد.

البته ناگفته نماند که کیفیت محصول ارائه شده هر چقدر بالا باشد، عیوب آن محصول کاهش خواهد یافت که این باعث می‌شود هزینه کاهش یابد و در مقابل کیفیت، بهره‌وری وجود دارد و می‌دانیم که بهره‌وری، استفاده کارآمد و مفیدی است که سازمان از تولید محصول خواهد داشت.
پس کیفیت و بهره‌ وری ارتباط تنگاتنگی با هم دارند که در هیچ سازمانی قابل انکار نیست، به بیان ساده‌تر بهره‌وری موثر، رابطه میان مشتریان و مدیران را افزایش خواهد داد.
در تعریف مدیریت کیفیت و بهره وری، چیزی که دانستیم آن است که سازمان‌ها برای تداوم حیات تجاری خود، باید قدمی بردارند و آن قدم، مدیریت کیفیت و بهره برداری است؛ زیرا ارائه محصولات و خدمات با کیفیت بالا، بهره وری سازمان را افزایش خواهد داد.

تعریف جدید مدیریت کیفیت و بهره‌ وری

در تعریف قبلی که بیان کردیم مدیریت کیفیت و بهره‌برداری را محدود به بخش تولید محصولات و خدمات سازمان دانستیم، اما در تعریف جدیدی که از مدیریت کیفیت و بهره وری ارائه شده است، این مسئله را فراتر از یک بخش سازمان دانسته و گفتیم که کیفیت و بهره وری ارتباط نزدیکی با هم دارند.

پس در زمان بررسی، کیفیت و بهره‌وری روی یک کفه‌ی ترازو قرار می‌گیرند، کیفیت و بهره وری تنها شامل بخش تولید نمی‌شود و تعریف وسیع و گسترده‌تری به خود گرفته و شامل بخش‌های تولید، بازاریابی، مالی و مهندسی می‌باشد.
در تعریف جدید مدیریت کیفیت و بهره وری، به کیفیت اهمیت بیشتری داده شده است، زیرا عامل انجام تمامی امور در یک سازمان کیفیت است.

جمله فوق به این معناست که کیفیت تنها معطوف به محصول نیست و یک سازمان باید کیفیت راهبرد، فناوری و نیروی انسانی را نیز در موسسه بررسی نماید، زیرا در صورت نبود کیفیت در یک بخش ممکن است بخش‌های دیگر نیز آسیب ببینند.

شاخص‌های بررسی عملکرد بهتر موسسه‌ها

سازمان‌ها همیشه انتظار دارند که نتیجه اقدامات خود را به بهترین نحو ببینند؛ بنابراین برای این کار، سازمان‌ها شاخص‌هایی را مدنظر قرار داده‌اند تا عملکرد موسسات را بررسی نمایند.

شاخص‌های بررسی عملکرد، ابزاری می‌باشند که به کمک آن‌ها می‌توان به مسیر اهداف از پیش تعیین شده دست یابند؛ بنابراین در تصویر زیر شاخص‌های ارزیابی عملکرد را بیان کردیم تا به صورت کامل و هدفمند با این شاخص‌ها آشنا شوید.

شاخص‌های ارزیابی عملکرد

اکنون که با شاخص‌های ارزیابی عملکرد آشنا شدید، بهتر است با تعریف آن‌ها نیز آشنا شوید:

• • شاخص‌های مستقیم و غیرمستقیم: این شاخص‌ها از نامی که دارند کاملا مشخص است. سازمان‌ زمانی که بخواهد مستقیم نظرات مشتریان را بداند از شاخص مستقیم استفاده می‌کند و زمانی که بخواهد عواملی را نسبت به رضایت مشتریان بررسی نماید از شاخص غیرمستقیم استفاده می‌کند.
  • شاخص کارایی و اثربخشی: کارآیی به معنای انجام کار درست است و اثربخشی به معنای انجام درست کار است، این دو مفهوم در سازمان از اهمیت بالایی برخوردار است که سازمان برای بررسی اقدامات خود از این شاخص‌ها استفاده می‌کند.
  • شاخص کمی و کیفی: در گذشته خوانده بودیم که شاخص کمی، تعداد و شاخص کیفی برای نوع مسئله‌ای استفاده می‌شود. در مدیریت کیفیت و بهره وری نیز به همین صورت است.

• شاخص طولی و مقطعی: شاخص طولی در دوره‌های زمانی متفاوت استفاده می‌شود و ارقام دوره گذشته، حال را بررسی نموده و ارقام دوره آینده را پیش بینی می‌کند اما شاخص مقطعی محدود به یک دوره زمانی می‌باشد.
• شاخص پیشرو و تاخیری: این دو شاخص همانطور که از نام آن‌ها مشخص است به معنای گذشته و آینده می‌باشند. شاخص پیشرو نگاهی آینده نگر دارد، بنابراین شاخص پیشرو برای مقایسه و پیش بینی ارقام آینده مورد استفاده قرار می‌گیرند و شاخص تاخیری نگاهی گذشته‌گرا دارد که ارقام گذشته را در سازمان بررسی می‌کند.

چالش‌های سیستم مدیریت کیفیت جامع در کشور

پیاده سازی سیستم، جمع آوری اطلاعات و از همه مهم‌تر نگهداری آن در سازمان، می‌تواند چالش‌هایی باشد که مدیران در ایران با آن رو به رو هستند، تمامی سازمان‌ها زمانی که اقدام به پیاده سازی سیستم می‌نمایند، انتظار دارند که نتایج مطلوب و مثبتی را داشته باشد اما در زمان انجام هر پروژه‌ای سازمان با چند چالش رو به رو می‌باشد که شامل موارد ذکر شده در جدول می‌باشد:

راهکارهای کنترل کیفیت آرین سیستم

چالش‌های پیش آمده برای کنترل کیفیت هر سازمان را بیان کردیم؛ اما در آخر باید بدانید که مدیریت کیفیت و بهره وری در سازمان یک مبحث مهم می‌باشد که ارزش آن به مرور زمان قابل مشاهده است.

بنابراین موسسه و سازمانی می‌تواند این مسیر پرچالش را به مقصد برساند که در زمان فعالیت و تولید، بر کیفیت تمرکز کند نه کمیت و زمانی که سازمان شما کیفیت را اولویت قرار دهد، به این اطمینان خواهید رسید که در بازار رقابت یک یا چند پله از دیگر رقبای خود جلو هستید.

کنترل کیفیت و نقش آن در بهره‌وری

در ابتدای مقاله گفتیم که کیفیت و بهره‌وری، یک ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با هم دارند و همچنین تاثیر میزان و سطح کیفیت که بر بهره‌وری می‌گذارد را نمی‌توان انکار نمود، اکنون می‌خواهیم کنترل کیفیت را با جزئیات بیشتری بیان کنیم تا بهتر بتوانید نقش آن در بهره‌وری را درک کنید.

سازمان‌ها دانستند که کیفیت ضعیف محصولات و خدمات سازمان، قدرت فروش و از همه مهم‌تر عمر سازمان را رو به افول می‌برد؛ بنابراین به دنبال راه‌حل‌هایی برای کنترل کیفیت محصولات و خدمات سازمان خود بودند. مدیریت کنترل کیفیت می‌تواند هم رضایت مشتری را جلب کند و هم ضایعات سازمان را کاهش دهد.

به بیان خلاصه‌تر زمانی که یک سازمان کیفیت را به حد مطلوب برساند؛ رضایت مشتریان افزایش خواهد یافت و زمانی که رضایت مشتری افزایش یابد، سهم بازار موسسه نیز افزایش خواهد یافت، در این چرخه صعودی در واقع سازمان بهره وری خود را توسط کنترل کیفیت افزایش داده است.

مزایای کنترل کیفیت در شرکت‌ها

مدیریت کنترل کیفیت چه فایده‌ای برای سازمان دارد؟ مدیریت کیفیت و بهره برداری، سازمان را در چه مسیری قرار می‌دهد؟ زمانی که مدیران می‌خواهند کنترل کیفیت و بهره برداری را در سازمان اجرا کنند این سوالات را از خود می‌پرسند.

اکنون می‌خواهیم با بیان نمودن مزایای کنترل کیفیت، باعث آشنایی بیشتر شما با این سیستم شویم و بهتر بتوانید در سازمانتان مدیریت کنترل کیفیت را انجام دهید، مزایای کنترل کیفیت را در تصویر زیر شرح داده‌ایم.

مزایای کنترل کیفیت

چگونگی بهبود و بهره وری و کیفیت

بهبود در بهره وری و کیفیت چگونه اتفاق می‌افتد؟ سازمان‌ها چگونه می‌توانند کیفیت محصولات را افزایش دهند؟ به خوبی می‌دانید که بهبود در بهره‌وری و کیفیت محصولات و خدمات به خودی خود ایجاد نمی‌شوند و نیازمند استراتژی‌ها و فرآیندهای آگاهانه هستند.

برای ایجاد بهبود در بهره‌وری و کیفیت لازم است که سیستم‌های سازمانی و عملیاتی فراهم آیند تا پیشبرد اهداف را آسان کند، در وهله‌ی دوم باید منابع انسانی سازمان مورد بررسی قرار گیرد تا اهداف و وظایف کارکنان به خوبی مشخص شود. به نظر شما نرم افزار منابع انسانی تاثیری در مشخص نمودن اهداف و وظایف کارکنان دارد؟

مکانیسم‌های سطوح  مختلف کیفیت و بهره وری در سازمان شناسایی و اجرا شود، در پایان باید نظارت کامل بر اقدامات کارکنان داشته باشید تا بتوانید بهبود را در بهره وری و کیفیت مشاهده کنید.

ویژگی‌های کیفیت

ویژگی‌های کیفیت باعث می‌شود، بتوانید سازمان را بهتر مدیریت و اداره کنید؛ به همین خاطر ویژگی‌های کیفیت بسیار با اهمیت و مهم می‌باشد که باید تمامی آن‌ها را بشناسید. ویژگی‌های کیفیت را در موارد زیر شرح داده‌ایم:

• • کیفیت محصول را مشتری تایید و تعریف می‌کند.
  • کیفیت چیزی نیست که در هر مرحله بتوانید آن را محک بزنید پس در مدیریت فرآیند تولید باید آن را تعیین کنید.
  • کیفیت محصولاتی که تولید می‌شود باید مشتریان درون سازمانی و برون سازمانی را راضی نگه دارد.
  • انجام کار باید درست و صحیح باشد.

جنبه های مدیریتی بهبود کیفیت

بهبود کیفیت دارای جنبه‌های مدیریتی می‌باشد که مدیران کسب و کارها برای اجرای مدیریت کنترل کیفیت، از آن‌ها استفاده می‌کنند، البته سازمان‌ها از هر روشی که می‌دانند، نمی‌توانند وارد این مسئله شوند؛ زیرا کوچک‌ترین اشتباه می‌تواند کیفیت محصول را از بین برده و سازمان را به نابودی بکشاند. برای مدیریت اثربخش بهبود کیفیت باید 3 فرآیند ذکر شده در تصویر را انجام دهند.

جنبه‌های مدیریت اثربخش بهبود کیفیت

تضمین کیفیت و بهبود کیفیت

برای مدیریت اثربخش، سازمان‌ها باید طبق 3 فرآیند اساسی قدم بردارند که دو مورد از آن تضمین کیفیت و بهبود کیفیت است. این دو مفهوم به چه معنا می‌باشند؟

تضمین کیفیت کاملا مشخص است که چه کاربرد و هدفی را به دنبال دارد. تضمین کیفیت، شامل فعالیت‌هایی است که سازمان برای آن که مطمئن شود، کیفیت محصول تولید شده و خدمات ارائه شده مناسب مشتری است یا خیر، انجام می‌دهد. اگر میخواهید اطلاعات بیشتری در حوزه تضمین کیفیت داشته باشید مقاله سیستم تضمین کیفیت را مطالعه نمایید.

بهبود کیفیت نیز شامل فعالیت‌هایی است که سازمان به منظور آن که مطمئن شود، محصولات و خدمات تولید شده، بنا بر نیاز و خواسته‌های تعیین شده است، انجام می‌دهد و البته این نکته را نیز به خاطر داشته باشید که تمامی این فعالیت‌ها از طریق روش‌های آماری و آزمایش‌های طراحی شده نیز انجام می‌شود.

مدیریت کنترل کیفیت چه وظایفی را بر دوش می‌کشد؟

کنترل کیفیت یکی از مسائل مهم هر سازمانی می‌باشد که باید به آن در فرآیند تولید رسیدگی شود و افرادی وجود دارند که مدیریت کنترل کیفیت را بر عهده دارند، دانستن آن وظایف موجب می‌گردد شما بدانید که شرکت برای مدیریت کنترل کیفیت، چه مراحلی را پشت سر می‌گذارد، وظایف مدیریت کنترل کیفیت به شرح موارد زیر است:

• • انجام به موقع و صحیح بررسی‌ها
  • جمع آوری اطلاعات پایه
  • کنترل ابزار مورد استفاده
  • آموزش به پرسنل و نظارت آن‌ها
  • بررسی تمام مراحل تولید
  • همکاری و کمک به کارکنان در صورت نیاز

انواع روش‌های مدیریت کنترل کیفیت و بهره وری

آشنایی با انواع روش‌های کنترل کیفیت موجب می‌گردد شما آسان‌تر بتوانید کیفیت محصولات را بررسی و اجرا نمایید، به همین خاطر از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشند، انواع روش‌های کنترل کیفیت را در تصویر به صورت کامل توضیح داده‌ایم.

انواع روش‌های کنترل کیفیت

هر کدام از روش‌های مطرح شده به فرآیندهای متفاوتی، طبقه بندی شده‌اند که باید مطابق آن اجرا شوند. به طور مثال روش بازرسی به 3 مرحله تقسیم می‌گردد که شامل موارد زیر می‌باشد:

• 1. بازرسی محصول
  2. بازرسی فرآیند
  3. تحلیل بازرسی

دومین روش یا همان روش آماری که به مراتب پیشرفته‌تر از روش بازرسی است، به شیوه‌های زیر انجام می‌شود:

• • تعیین و مشخص نمودن روش نمونه
  • پیش بینی
  • اقدامات اصلاحی

چرا شرکت‌ها به استفاده از نرم افزار کنترل کیفیت آرین سیستم روی آوردند؟

نرم افزار کنترل کیفیت آرین سیستم به گونه‌ای طراحی و ساخته شده است که مدیریت کنترل کیفیت را به صوت یکپارچه انجام می‌دهد، در نرم افزار کنترل کیفیت آرین سیستم می‌توانید به راحتی پروسه‌ها، رویه‌ها و اطلاعات را ثبت و ذخیره نمایید.

زیرا این نرم افزار از امنیت بالایی برخوردار است و به بیان ساده‌تر اگر بخواهیم توضیح دهیم نرم افزار کنترل کیفیت آرین سیستم، مطابق با انتظارات و خواسته های سازمان، کیفیت و بهره وری را بهبود خواهد داد.

نتیجه گیری

سازمان‌ها برای تداوم حیات تجاری خود، باید قدمی بردارند و آن قدم، مدیریت کنترل کیفیت و بهره برداری است، زیرا ارائه محصولات و خدمات با کیفیت بالا، بهره وری سازمان را افزایش خواهد داد و البته کیفیت تنها معطوف به محصول نیست و یک سازمان باید کیفیت راهبرد، فناوری و نیروی انسانی را نیز در موسسه بررسی نماید.

در صورت نبود کیفیت در یک بخش ممکن است بخش‌های دیگر نیز آسیب ببینند، زمانی که یک سازمان کیفیت را به حد مطلوب برساند، رضایت مشتریان افزایش خواهد یافت و زمانی که رضایت مشتری افزایش یابد، سهم بازار موسسه نیز افزایش خواهد یافت. در این چرخه صعودی در واقع سازمان بهره وری خود را توسط کنترل کیفیت افزایش داده است.